Thủy đậu: Nguyên nhân, triệu chứng và điều trị
07/05/2025 11:05
Bệnh thủy đậu là bệnh truyền nhiễm cấp tính do vi rút thủy đậu gây ra. Bệnh xảy vào nhiều thời điểm trong năm, nhưng thời điểm có số người mắc bệnh tăng cao thường là từ tháng 3 đến tháng 5. Đây là khoảng thời gian cuối xuân đầu hè, độ ẩm trong không khí cao, tạo điều kiện thuận lợi cho vi rút gây bệnh phát tán và lây lan.
Bệnh thủy đậu xảy ra ở trẻ em và ở cả người lớn, bất kỳ đối tượng nào chưa có miễn dịch với thủy đậu do chưa từng mắc bệnh thủy đậu trước đây hoặc chưa tiêm đầy đủ vac xin ngừa bệnh thủy đậu đều có khả năng lây nhiễm và mắc bệnh.
Thủy đậu lây truyền qua đường hô hấp. Khi một người vô tình hít phải những giọt bắn chứa vi rút trong không khí của người bệnh khi nói chuyện, ho, hắt hơi…hoặc lây từ các chất dịch ở nốt phỏng.
Ngoài ra, thủy đậu còn lây truyền gián tiếp qua những đồ vật bị nhiễm chất dịch của nốt phỏng. Như việc sử dụng chung đồ dùng cá nhân: bàn chải đánh răng, khăn mặt, ăn uống chung với người đang bị thủy đậu.
Ngoài ra, thủy đậu cũng có thể lây truyền từ mẹ sang con trong quá trình mang thai, trong quá trình sinh và sau khi sinh con, gây ra tình trạng thủy đậu sơ sinh vô cùng nguy hiểm.
1. Triệu chứng chủ yếu của bệnh Thuỷ đậu là:
- Nổi mụn nước trên da và niêm mạc.
- Sốt và phát ban.
Bệnh thuỷ đậu có thời kỳ ủ bệnh từ 10 đến 21 ngày.Trong giai đoạn này trẻ không có triệu chứng gì. Sau đó sốt nhẹ từ 37,5 đến 38oC, lúc này cơ thể đau mỏi, trên da bắt đầu xuất hiện các nốt ban khiến trẻ bứt dứt khó chịu. Bệnh thường kèm theo viêm họng và chảy nước mũi.
*Đặc điểm của bệnh thuỷ đậu:
Đầu tiên là nốt đỏ xuất hiện sau chuyển thành nốt phỏng có chứa dịch. Nốt phỏng xuất hiện ở thân mình sau lan đến mặt và tứ chi. Các nốt phỏng thường mọc nông trên da, mọc thành nhiều đợt nên trên cùng một vùng da ban có kích thước khác nhau. Ban có thể mọc ở mý mắt, niêm mạc mắt, niêm mạc miệng, đường hô hấp, tiêu hoá, đường sinh dục, tiết niệu vv…Sau khi lui bệnh, tại vùng da có nốt phỏng bị giảm sắc tố kéo dài nhiều ngày thậm trí đến nhiều tuần nhưng không để lại sẹo.
Bệnh thường lành tính nhưng khi có biến chứng thì rất nặng. Biến chứng thường gặp là:
- Viêm da, lở loét ngoài da. Viêm cầu thận cấp. Viêm não. Viêm phổi, viêm phế quản, viêm giác mạc...
Phụ nữ mang thai mắc bệnh thủy đậu cũng có thể truyền bệnh từ mẹ sang con, gây ra các tác động nghiêm trọng đến thai như dị tật thai nhi, dị tật bẩm sinh hoặc sảy thai, sinh non, thai chết lưu, thậm chí tử vong ở trẻ sơ sinh.
2. Cách phòng ngừa và điều trị bệnh thủy đậu:
Bệnh thủy đậu hiện nay chưa có thuốc đặc trị, chỉ có các loại thuốc và phương pháp hỗ trợ điều trị. Là bệnh lành tính do vậy có thể tự điều trị tại nhà theo chỉ định của bác sĩ. Các trường hợp bị biến chứng cần đi khám điều trị tại cơ sở y tế.
Khi điều trị tại nhà cần chú ý:
Mặc đồ rộng, vải mềm và dễ thấm hút mồ hôi để tránh làm vỡ các nốt mụn nước, cần tránh ra gió nhiều.
- Không gãi vào các nốt mụn nước thủy đậu, tránh để dịch lây lan ra nhiều hơn.
- Giữ gìn vệ sinh cơ thể, sử dụng nước ấm để tắm rửa nhẹ nhàng, không dùng nước lạnh hoặc nước quá nóng.
- Khi có dấu hiệu của những biến chứng do thủy đậu gây ra, cần đưa người bệnh đến ngay bệnh viện uy tín để khám chữa kịp thời.
- Cần chủ động cách ly từ 10 đến 21 ngày để tránh gây lây truyền bệnh sang cho người khác.
Khi dùng thuốc điều trị:
- Với các nốt mụn nước trên cơ thể, bạn có thể dùng thuốc tím để bôi lên nốt mụn nước nhằm kháng viêm và ngăn ngừa sẹo hình thành.
- Khi mụn nước bị vỡ ra, có thể sử dụng dung dịch xanh Methylen bôi lên. Tuyệt đối không được dùng thuốc bôi mỡ Tetraxilin và mỡ Penixilin hay thuốcđỏ.
- Tuyệt đối không dùng kem trị ngứa có chứa Phenol ở trẻ nhỏ dưới 6 tháng tuổi và phụ nữ mang thai.
*Cách phòng ngừa thủy đậu:
Biện pháp phòng ngừa có hiệu quả nhất là tiêm vác xin phòng bệnh. Lịch tiêm vac xin phòng bệnh gồm :
Mũi 1: Tiêm khi trẻ trên 1 tuổi.
Mũi 2: Trẻ từ 1 - 13 tuổi: tiêm cách mũi 1 tối thiểu 3 tháng. Trẻ 13 tuổi trở lên: Tiêm cách mũi 1 ít nhất 1 tháng.
Hiện nay vac xin phòng bệnh thủy đậu không có trong chương trình tiêm chủng mở rộng nhưng tại các phòng tiêm dịch vụ đều cung cấp vac xin này. Vì vậy các gia đình có con em trong độ tuổi nêu trên có thể tiêm dịch vụ tại các phòng tiêm chủng dịch vụ trên địa bàn huyện để phòng ngừa bệnh thủy đậu cho trẻ.